‘Ook haar medaille heeft twee kanten.’
Het regent pijpenstelen in Amsterdam-Noord als ze met een stralende glimlach de deur van haar knusse appartement opendoet. Het leven lacht Channah Hewitt dan ook toe. Het bewijs daarvoor wordt geleverd door haar propvolle agenda en haar roodgloeiende telefoon. Maar ondanks haar onmiskenbare succes onderkent Channah hoe dun de scheidslijn tussen succes en ondergang is. Terwijl de oktoberzon langzaam door de regenwolken probeert te breken, vertelt de 28-jarige Hewitt, die de halve finale van de laatste editie van The Voice of Holland heeft bereikt haar persoonlijke verhaal: over toppen en dalen en over het Voice-schandaal.
Mijlpalen: ze zijn onderdeel van ieders leven en omdat ze ingrijpend zijn, bepalen ze ieders leven. Maar helaas betekent ‘ingrijpend’ vaak genoeg ‘ontwrichtend’: hun positieve effecten ontdekken we pas op langere termijn . Mijlpalen zijn als medailles: ze hebben twee zijden: een overduidelijk negatieve kant, en een later zichtbare positieve kant.
Als Channah het gesprek opent met een opsomming van de prestigieuze projecten waaraan ze deelneemt of die in het verschiet liggen, blinkt haar medaille als zuiver goud. De talentvolle zangeres heeft echter ook de keerzijde gezien.
Ik heb een ontzettende drive. Dat komt door mijn jeugd.
‘Mijn vader was een liefdevolle en hardwerkende tandarts, mijn beste vriend, mijn voorbeeld – dat laatste is hij trouwens nog steeds.’ Toen Channah zestien was, overleed hij. Op dat moment scheurde het gezin waarin ze was opgegroeid. ‘Van mijn vader leerde ik wat liefde was. Mijn moeder is een slimme vrouw en van haar leerde ik analytisch denken en nooit naast mijn schoenen te lopen. Maar ze was ook een harde vrouw. Te hard. Vanwege de manier waarop ze met ons omging, zijn mijn broertje en ik in therapie gegaan. Ik heb haar nu al jaren niet meer gesproken.’
Haar broer was – en is – haar belangrijkste houvast. ‘Pas toen ik op mezelf ging wonen – en dus letterlijk afstand nam – zag ik in hoe abnormaal onze jeugd is geweest. Maar ze ontkende mijn herinneringen. Gelukkig bleek mijn broertje zich hetzelfde te herinneren, anders was ik echt gek geworden.’ De analyserende eigenschap die ze van haar moeder geërfd heeft, gebruikt Channah vervolgens om haar moeders gedrag te verklaren: ‘Ook zij heeft veel meegemaakt in haar leven en ze projecteert haar onverwerkte trauma’s onbewust op ons, waardoor ze ons vernedert en kleineert.’
Een grondige analyse verklaart haar moeders erfenis door een generatielange erfenis: die van de slavernij. ‘In de Surinaamse gemeenschap is er zeker sprake van een “Post Traumatic Slave Syndrome”.* Als een tot slaaf gemaakte moeder bijvoorbeeld pochte dat haar kind geweldig was, liep ze de kans dat de slavenhouder het kind voor meer geld ging verkopen. Ze ging dus zeggen dat haar kind dom en niets waard was.’ Channahs drang om zichzelf te bewijzen verklaart ze niet uit deze verre erfenis, maar door haar heftige jeugd. ‘Mijn moeder had wel die drang zich te bewijzen omdat ze zwart was. Ik heb dat minder. Ik heb wel een ontzettende drive, maar dat komt door mijn jeugd. Ik wilde mijn moeder trots maken en dat kon alleen door boven iedereen uit te stijgen.’
Channah speelt volgend jaar de rol van Fantine** in de musical Les Misérables. Hoewel sommige reacties op social media getuigen van een nog steeds sluimerend racisme, heeft haar problematische jeugd een positief effect gehad voor de auditie van de rol. ‘Ik ontving haatberichten waarin stond dat ik ongeschikt was omdat ik zwart ben en een zwarte stem heb. Maar bij het spelen van de rol gaat het niet om Fantines traditionele huiskleur, maar om te voelen wat Fantine meemaakt. Het creatieve team was daarom niet op zoek naar een actrice die een kunstje kon doen, maar naar authenticiteit, naar iemand die de rol ís, naar iemand die weet hoe het voelt om alles kwijt te raken.’
Het ongeluk had moeten gebeuren.
In 2013 leek het Channah te overkomen, dat ze alles zou kwijtraken. Toen reed een auto haar met hoge snelheid aan. Het was het einde van haar droom om door te breken als professioneel danseres. Maar het bracht haar tegelijkertijd terug naar haar eerste passie: zingen. ‘Als vierjarig kind zong ik continu. Maar van mijn moeder hoorde ik steeds dat ik niet kon zingen. Omdat het dansen me ook goed afging, verlegde ik mijn focus en ging ik uiteindelijk een musicalopleiding doen, die voor tachtig procent uit dansen bestond . Op het moment dat het ongeluk plaatsvond, kreeg ik veel dansopdrachten binnen en stond ik op het punt te stoppen met mijn opleiding, zodat ik me volledig kon richten op het dansen. Na het ongeluk kreeg ik te horen dat ik mijn danscarrière moest opgeven. Tegelijkertijd hoorde ik een vervlogen stem uit mijn kindertijd: die van mijn oom, mijn “tweede vader”, een wijze bisschop uit Suriname, die heel vaak tegen me zei dat mijn stem een “gave”, een roeping was.’
Nadat Channah haar passie in het zingen hervonden had, stapelden de kansen zich op. ‘Voor mijn gevoel kreeg ik in het vierde jaar van mijn studie per ongeluk een grote zangrol in de musical The Lion King. Maar doordat ik in mijn rol groeide, ging ik deze rol niet meer als een ongelukje zien, maar ontdekte ik dat ik echt talent had. Precies wat mijn oom altijd tegen me had gezegd. Het lijkt erop dat het bewuste ongeluk in 2013 heeft moeten gebeuren.’
Channah had al eerder een signaal gekregen dat een carrière in de danswereld niet voor haar voorbestemd was. ‘Ik was gescout als achtergronddanseres van Beyoncé tijdens de VMA’s. Het hoogst haalbare, dacht ik. Maar tijdens de repetities was er geen glitter en glamour te bekennen: alleen kilte en ongezonde spanning. Alles waar ik niet naar op zoek was.’
Ik ben er, maar ondertussen ben er niet. Dat was in mijn voordeel.
‘Glitter en glamour’ vond Channah wel in het tv-programma DanceSing. In 2018 bereikte ze daar de finale. Maar de glitters van deze show waren volgens de finaliste slechts kitsch. ‘Meedoen aan dit programma heb ik als afschuwelijk, als traumatisch ervaren. Alles werd geknipt, geplakt en was nep. Ik wilde nooit meer tv doen. Het productieteam van dit programma stuurde me echter constant verzoekjes voor nieuwe talentenshows. Toen mijn agenda stil kwam te liggen door Corona, stemde ik uiteindelijk toch toe. Ik was immers een paar jaar ouder, ik wist waar mijn grenzen lagen en kon ze beter aangeven. In 2020 deed ik mee met The Voice.’
Heel anders dan aan DanceSing bewaart Channah aan het in inmiddels in opspraak geraakte talentenprogramma wel positieve herinneringen. ‘The Voice was een geweldig avontuur, waar ik erg van heb genoten. Dat komt vooral omdat ik inmiddels volwassener en realistischer was geworden. Ik wist dat het programma geen magie zou zijn, dat het me niet zou omvormen tot een wereldster.’ Het is een fout die veel beginnende artiesten bij talentenshows maken, meent Channah. ‘In de wandelgangen wordt gezegd dat het de bedoeling is geen winnaar met een te hoge standaard af te leveren, want het volgende jaar moet een nieuwe winnaar hier weer tegen concurreren. Ik denk dat je strategisch goed genoeg moet zijn, maar ook strategisch goed genoeg moet floppen.’
Uiteindelijk deden de seksschandalen van de coaches het programma dit jaar de das om. Channah bereikte de halve finale van de laatste volledig uitgezonden editie. ‘Backstage heb ik genoeg dingen gezien waarvan ik dacht: nou ja?! Maar ik sloot me er volledig van af, ik bemoeide me er niet mee, ik had mijn eigen eilandje. Dat ik dingen zelf moet oplossen en alleen op mezelf moet vertrouwen heb ik van kleins af aan al geleerd, en dat was nu in mijn voordeel. Ik kan mezelf heel goed afsluiten in bepaalde situaties. Ik ben er, maar ondertussen ben ik er niet.’
En toen dacht ik: ik heb iets nodig
Whitney Houston is een van Channahs grootste voorbeelden. Hoe succesvol Whitneys gouden stem ook was, haar persoonlijk leven stemde bitter. In haar zoektocht naar One Moment In Time verloor ze zichzelf in een drugsverslaving. Channah kan wel enigszins begrijpen waarom artiesten naar drank en drugs grijpen. ‘Allereerst moet je weten wie je bent voordat je beroemd wordt. “Kindsterren” als Whitney hebben die kans nooit gehad en raken daarom op een gegeven moment in een depressie. Daarnaast denk ik persoonlijk dat elke artiest ten diepste onzeker is. Elke artiest heeft namelijk de drive om beter te worden, zijn fans te laten zien dat het beter kan. Dat komt voort uit een kern van onzekerheid. Want als je echt zeker van jezelf bent, heb je het applaus niet nodig. Dan heb je niemand nodig voor bevestiging. Maar bevestiging is een belangrijk deel van ons vak!’
Het oogsten van bevestiging, van succes heeft een keerzijde; dat heeft Channah eveneens ondervonden. ‘Pasgeleden keek ik in mijn bomvolle agenda en besefte ik dat ik de komende drie maanden geen enkele dag vrij zou zijn; elke dag zou ik onderweg zijn, aan het werken, aan het zingen en aan het pieken. Minder dan honderd procent is in dat geval niet genoeg. Onmiddellijk werd ik moe en bang. Bang dat ik dit niet uit mezelf kon halen. Dat ik iets nodig had wat me extra energie kon geven. Maar gelukkig besefte ik onmiddellijk dat dít dus het moment is waarop artiesten externe dingen als drugs gaan gebruiken. Toen dat kwartje viel, heb ik een week lang alle boekingen gecanceld.’ Channahs agenda is nog steeds propvol. Maar door haar levenservaring weet ze nu hoe ze hiermee moet omgaan.
In Amsterdam-Noord regent het nog steeds pijpenstelen als de deur van Channahs appartement dichtklapt. Het levensverhaal van de stralende en talentvolle Channah heeft een duidelijke boodschap: na regen komt altijd weer zonneschijn. Dit gebeurde in haar leven, het gebeurt in jouw en mijn leven en dat zal ook gebeuren in het regenachtige Amsterdam-Noord.
* Post Traumatic Slave Syndrome is een theoretisch werk uit 2005 van Joy DeGruy Leary . Het boek stelt dat de ervaring van slavernij in de Verenigde Staten en de voortdurende discriminatie en onderdrukking die Afro-Amerikanen ondergaan , psychologisch trauma tussen de generaties creëert, wat leidt tot een psychologisch en gedragssyndroom dat veel voorkomt bij hedendaagse Afro-Amerikanen, dat zich manifesteert als een psychologisch, spiritueel, emotioneel en gedragssyndroom, een gebrek aan zelfrespect en aanhoudende gevoelens van woede.
** Fantine is een personage uit Victor Hugo’s 1862 roman Les Misérables. Ze is een jonge vrouw in Parijs die zwanger wordt van een rijke student. Nadat hij haar in de steek heeft gelaten, wordt ze gedwongen om alleen voor hun kind Cosette te zorgen. Ze is een mooi en naïef meisje, en wordt uiteindelijk door omstandigheden gedwongen om prostituee te worden om haar haar en voortanden te verkopen en haar schoonheid en gezondheid te verliezen. Het geld dat ze verdient, wordt naar haar dochter gestuurd. Het personage Fantine staat voor ‘de underdog’, zelfverloochening en toegewijd moederschap.
Door: Jean-Eric Visser
